Porządzie Grób Powstańców Listopadowych 1830-1831

W Porządziu znajduje się jedyny w swoim rodzaju drewniany grób nieznanych żołnierzy walczących w Powstaniu Listopadowym z lat 1830-1831.

Porządzie GRÓB ŻOŁNIERZA AK ZABITEGO PRZEZ UB W 1948

Jadąc z Porządzia w stronę Sieczych natkniemy się po lewej stronie na niepozorny grób przy leśnym skrzyżowaniu.

Został tu pochowany Roman Składanowski ps. "Wiktor", żołnierz AK. Zginął w 1948 r. w Grądach Polewnych w walce z komunistycznymi pachołkami z UB/KBW. W 1948 UB/ABW dostało rozkaz wyeliminowania "reakcji", która przeżyła wojnę. W roku tym zabito w całym kraju celowo i metodycznie około 10 tysięcy z najwaleczniejszych Polaków: Akowców, dysydentów, ludzi walczących z komunizmem.

Sieczychy Dąb Powstańców "Wieszaciel"

Dąb Powstańców Sieczychy

Dąb ("wieszaciel") -  na tym dębie po powstaniach narodowych (listopadowym 1830 i styczniowym 1863) Rosjanie wieszali zbuntowanych i ukrywających się na Pulwach powstańców.  Na przeciwko dębu w 1862 roku pobudowano krzyż. Obecnie zastąpiono go nowym.

(za Lechosławem Herzem w "Puszcze Kamieniecka i Biała")
Dąb rośnie pośród sosnowego boru, przy skrzyżowaniu leśnych dróg. Dojdziemy do niego po dwóch kilometrach, udając się z Sieczych traktem prowadzącym do kościoła w Porządziu. Trakt ten to fragment historycznej Drogi Furmańskiej, wiodącej krawędzią wysoczyzny nad dolną Narwią, od Pułtuska przez Rząśnik, Porządzie, Sieczychy i Długosiodło do Wąsewa i Ostrołęki. Dąb wciąż jeszcze żyje, lecz jest schorowany i niewiele lat życia mu pozostało, chociaż jak na swój gatunek nie jest staruszkiem - ma najwyżej trzysta lat.
Stał tu już wtedy, gdy w maju roku 1831 traktem maszerowała w stronę Ostrołęki kolumna wojsk polskich z gen. Janem Skrzyneckim na czele. Według tradycji na jego konarach wieszali Rosjanie uczestników powstania styczniowego. W lasach Puszczy Białej zbierały się wówczas i szkoliły powstańcze partie. Wczesną wiosną roku 1863 złożone z kurpiowskich chłopów oddziały formował tutaj Ignacy Mystkowski, zwany przez podwładnych "Ojcem". Wspominano go ze wzruszeniem: "Nie kryliśmy się po lasach, czekając, aż rychło nas rozbiją, lecz sami występowaliśmy zaczepnie".
W puszczy stoczono ponad 20 bitew i potyczek, m.in. najcięższy w tym rejonie bój pod Nagoszewem, gdzie walczyły oddziały Maksymiliana Broniewskiego i Ludwika Lutyńskiego. Miejscowi chłopi podpalali wtedy własne zabudowania, aby utrudnić obronę carskiemu wojsku. Innym powstańczym oficerem był płk Karol Frycze, śmiertelnie ranny w bitwie pod niedaleką Łączką i pochowany obok kościoła w puszczańskiej wsi Poręba-Kocęby. Wspomniany wyżej Ignacy Mystkowski zginął w przypadkowym, a dotkliwym dla Polaków starciu pod Kietlanką. Tragiczne było to pokolenie; niemal żaden z tych powstańczych przywódców, inteligentnych i utalentowanych ludzi, nie umarł we własnym łóżku.

W czasie II wojny światowej koło dębu znajdowała się budka strażnika granicy między Generalną Gubernią a Rzeszą.

Dąb znajduje się przy drodze w lesie przed wsią Sieczychy jadąc od strony Porządzia.

Wilczogęby Pomnik poległych za Ojczyznę w latach 1918-1945

Wilczogęby nad Bugiem - pomnik poświęcony:
1) poległym za Ojczyznę z plutonu Polskiej Organizacji Wojskowej w latach 1919-1920,
2) pamięci mieszkańców Wilczogąb, którzy w latach 1918-1945 oddali życie za ojczyznę.

Podczas pierwszej wojny œświatowej, jesienią 1916 r., zorganizowano we wsi pluton Polskiej Organizacji Wojskowej (komendant Władysław Wycech ps."Wróbel", zastępca - Jan Pucion ps. "Biały"). Z 30-osobowego plutonu aż 18 pochodziło z gminy Sadowne, a z nich większość była z Wilczogąb. Po rozbrojeniu Niemców w Sadownem pluton POW został wcielony do 22. pułku piechoty WP w Siedlcach. Z tej 18-ki czterech zginęło w 1920 r. w walce z Armią Czerwoną. W dniu 3.09.1933 r. odsłonięto we wsi pomnik ku czci poległych żołnierzy POW.

Podczas okupacji hitlerowskiej wieśœ bardzo ucierpiała. 19 lutego 1943 r. miała tu miejsce walka patrolu partyzantów radzieckich z żandarmerią hitlerowską, w której zginęło 4 Rosjan i 3 Niemców. Okupanci w odwecie rozstrzelali 3 miejscowych Polaków i spalili dom Jana Gałązki, w którym nocowali partyzanci. W kwietniu 1944 r. obok wsi nastąpił zrzut broni z alianckiego samolotu; został on przejęty przez miejscowy ruch oporu. W odwecie za to 31 maja 1944 r. naziści zmasakrowali 10 członków AK.
W 1967 r. marszałek Sejmu Cz. Wycech urodzony w Wilczogębach zafundował nową tablicę na miejscowym pomniku. Jest na niej 17 nazwisk osób pomordowanych w czasie okupacji hitlerowskiej i poległych na froncie. Podczas wycofywania się wojsk niemieckich znaczna część wsi została spalona. 

 Po drugiej stronie skrzyżowania znajduje się kamień upamiętniający 500-lecie Wilczogąb 1504-2004:

 

 Bug wygląda w tej okolicy wyjątkowo dziko i malowniczo:

Wywłoka k. Łochowa MOGIŁA W LESIE Z 1943

Przy niebieskim szlaku turystycznym z Kamieńczyka w kierunku Brzuzy/Sadownego (tzw. Szlak Nadbużański) w okolicach skrętu na Wywłokę znajdziemy przy drodze, która od kilku lat jest asfaltowa samotna mogiła Józefa Godysa mieszkańca którejś z okolicznych wiosek zamordowanego tutaj 18 czerwca 1943 przez niemieckiego okupanta.

Trzeba się dobrze rozglądać, żeby nie przegapić tego miejsca. Znajduje się kilka metrów od ulicy, po prawej stronie jadąc od strony Łaz/Kamieńczyka.

Dzięki takim miejscom historia krzyczy do nas ku przestrodze. Takich miejsc w Polskich lasach jest więcej niż myślimy.